Rối loạn kinh nguyệt: Biểu hiện, nguyên nhân và cách điều trị

Chu kì kinh nguyệt

Trước khi chia sẻ về rối loạn kinh nguyệt, tôi sẽ giải thích cho các bạn hiểu về một chu kì kinh nguyệt bình thường là thế nào.

Thông thường, chu kì kinh nguyệt của chị em sẽ nằm trong khoảng 21-35 ngày. Số ngày hành kinh từ 2-7 ngày. Lượng máu kinh ra khoảng 30-80ml. Nếu chu kì kinh của bạn nằm ngoài các khoảng thông thường trên với thời gian kéo dài thì đồng nghĩa bạn bị rối loạn kinh nguyệt.

Chu kì kinh nguyệt thông thường của phụ nữ là 28 ngày

Trong cuộc đời người phụ nữ, ai cũng có những thời điểm bị rối loạn kinh nguyệt. Thường gặp nhất là lúc dậy thì, mãn kinh hoặc sau khi mang thai. Nếu tình trạng rối loạn chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn sau đó lại trở về chu kì bình thường thì bạn không cần quá lo lắng.

Chỉ khi có những biểu hiện bất thường như dưới đây thì các bạn cần lưu ý.

Biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt

Thông thường khi đến chu kì kinh nguyệt cơ thể các bạn sẽ có một số những thay đổi nhỏ về tâm sinh lí. Tôi lấy một vài biểu hiện điển hình mà nhiều chị em gặp phải như: Dễ xúc động, cáu gắt, tính cách, cảm xúc trở nên nhạy cảm; Da sạm đi, mọc nhiều mụn; đau bụng dưới, đau mỏi lưng; dễ đi ngoài; người mệt mỏi, khó chịu…

Đây là những dấu hiệu bình thường khi các bạn đến chu kì kinh nguyệt. Nhưng nếu xuất hiện thêm những dấu hiệu mà tôi đưa ra dưới đây thì các bạn cần lưu ý.

Chu kì kinh nguyệt thay đổi

Như tôi đã nói ở trên, chu kì kinh thông thường là 21-35 ngày. Nếu chu kì của bạn ngắn hoặc dài hơn hoặc dài ngắn mỗi tháng khác nhau thì đó là dấu hiệu của rối loạn.

Thời gian hành kinh bất thường

Thời gian hành kinh của các bạn sẽ rơi vào khoảng 2-7 ngày tùy theo cơ địa mỗi người. Nhưng nếu thời gian hành kinh của bạn kéo dài, rong kinh thì bạn cần chú ý.

Máu kinh ra nhiều

Nếu lượng máu kinh của bạn ra nhiều đến mức chỉ vừa thay băng vệ sinh 1-2 tiếng sau đã tràn, thậm chí bạn có thể cảm nhận được máu kinh trào ra khỏi âm đạo thì rất có thể bạn bị băng huyết. Bạn phải nhanh chóng đi khám để tình trạng này không làm ảnh hưởng đến sức khỏe.

Đau bụng kinh

Đau bụng kinh là biểu hiện thường thấy khi hành kinh, nhất là ở các bạn nữ chưa sinh con. Nhưng nếu các bạn bị đau bụng kinh quá mức thì cần đi khám bởi đây có thể là dấu hiệu của bệnh lí.

Ngoài ra những biểu hiện khác như mệt mỏi, nổi mụn, tâm trạng thay đổi… có biểu hiện quá mức bình thường thì đây đều là dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt bạ cần đi khám để có cách điều trị sớm.

Xem thêm: Biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt.

Nguyên nhân rối loạn kinh nguyệt

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt, dựa vào kinh nghiệm và kiến thức của bản thân, tôi phân ra làm hai nhóm nguyên nhân chính. Bao gồm:

Nguyên nhân sinh lí

Sinh lí là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn kinh nguyệt, khi cơ thể bạn mất cân bằng hormone tiết tố nữ sẽ không chỉ gây rối loạn nội tiết mà còn gây ra một số bệnh như u tử cung, u buồng trứng, đa nang buồng trứng, u vú, ung thư…

Tôi liệt kê một số nguyên nhân gây rối loạn nội tiết bao gồm:

Chế độ dinh dưỡng

Nếu bạn duy trì chế độ dinh dưỡng không hợp lí, không ăn đủ chất, ăn ít hoa quả, rau xanh thì nguy cơ rối loạn kinh nguyệt và mắc bệnh rất cao.

Sử dụng chất kích thích

Các chất kích thích như rượu bia, cà phê, chất kích thích, sản phẩm làm đẹp chứa tiết tố nữ. Các sản phẩm làm đẹp chứa nhiều tiết tố nữ sẽ làm cường estrogen sẽ gây rối loạn kinh nguyệt và một số bệnh phụ khoa khác.

Căng thẳng, mệt mỏi triền miên

Những vấn đề áp lực trong cuộc sống, công việc khiến bạn phải nghĩ nhiều sẽ ảnh hưởng đến hoạt động trao đổi chất và cân bằng hormone trong cơ thể.

Thiếu ngủ

Ngủ không đủ giấc, không đúng giờ, thường xuyên thức khuya. Thức khuya hay thiếu ngủ là một nguyên nhân khiến các hoạt động trao đổi chất trong cơ thể bạn bị gián đoạn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chu kì kinh nguyệt mà còn là nguyên nhân gây nên một số bệnh như đau đầu, chóng mặt, tăng, giảm huyết áp, bệnh về gan, thận, phổi…

Đồng hồ sinh học bị thay đổi

Nếu bạn phải ở trong hoàn cảnh phải thay đổi lối sống hằng ngày về giờ giấc sinh hoạt, chế độ ăn uống, luyện tập và làm việc thì ngay lập tức nội tiết trong cơ thể bạn sẽ bị gián đoạn dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Tăng hoặc giảm cân nhanh chóng

Việc tăng hay giảm cân sẽ ảnh hưởng đến hàm lượng insulin trong máu. Insulin có tác động trực tiếp đến việc tiết hormone tiết tố nữ estrogen và progesterone, hai hormone có ảnh hưởng lớn nhất đến chu kì kinh nguyệt.

Di truyền

Nhiều bệnh nhân bị rối loạn kinh nguyệt của tôi có một đặc điểm chung là di truyền từ người thân. Theo dõi nhiều bệnh án tôi thấy chu kì kinh nguyệt của con cái thường có xu hướng ảnh hưởng từ mẹ, dì, bà… Vì vậy nếu trong gia đình bạn có người bị rối loạn kinh nguyệt thì khả năng bạn cũng bị là rất cao.

Đây là một số những nguyên nhân phổ biến mà ai cũng có thể gặp phải khiến các bạn bị rối loạn nội tiết. Các bạn chỉ cần điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng, ăn uống và luyện tập hợp lí thì tình trạng này sẽ biến mất. Hoặc có thể uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Nguyên nhân bệnh lí

Khác với nguyên nhân sinh lí, nguyên nhân bệnh lí sẽ gây nên nhiều vấn đề về sức khỏe phụ khoa mà rối loạn kinh nguyệt chỉ là một trong số đó. Một số bệnh lí thường gặp ở phụ nữ cũng là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt. Tôi xin liệt kê một số bệnh điển hình gây rối loạn kinh nguyệt:

• Đa nang buồng trứng. Bệnh sẽ khiến kinh nguyệt của bạn thưa hơn, không đều hoặc thậm chí là mất kinh do nội tiết tố nam nhiều gây mất cân bằng.
• Lạc nội mạc tử cung. Bệnh sẽ khiến bạn bị ra máu bất thường trong chu kì kinh và đau bụng dữ dội khi đến chu kì.
• U tử cung, u buồng trứng. Các khối u hình thành do cường estrogen, vì thế sẽ gây ra rối loạn kinh nguyệt.

Ngoài ra còn có nhiều bệnh lí khác. Kinh nguyệt cũng là một dấu hiệu thể hiện tình trạng sức khỏe phụ khoa của bạn. Nếu bạn bị rối loạn kinh nguyệt mà không phải do những nguyên nhân sinh lí trên thì rất có thể bạn đã mắc bệnh phụ khoa. Tôi khuyên các bạn không nên chần chừ mà cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

Xem thêm: Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt.

Điều trị rối loạn kinh nguyệt

Để điều trị rối loạn kinh nguyệt cho bệnh nhân, tôi cần xác định được nguyên nhân bằng phương pháp phỏng đoán, xét nghiệm để từ đó có phương án điều trị hợp lý. Dưới đây là những cách điều trị mà các bác sĩ thường áp dụng nếu bạn bị rối loạn kinh nguyệt.

Điều trị bằng thuốc

Nếu bạn bị rối loạn kinh nguyệt do rối loạn nội tiết thì bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn dùng thuốc điều trị giúp cân bằng nội tiết. Hầu hết những bệnh nhân của tôi bị rối loạn kinh nguyệt do mất cân bằng nội tiết là các bạn gái còn trẻ, đang ở giai đoạn đầu của tuổi dậy thì. Thông thường, các bé gái sẽ mất vài tháng đến một năm hoặc thậm chí là hai, ba năm để chu kì kinh nguyệt được ổn định.

Điều trị bằng thuốc còn được áp dụng với một số trường hợp bệnh lí như đa nang buồng trứng, u… lạc nội mạc tử cung cũng được chỉ định dùng thuốc để giảm bớt triệu chứng của bệnh.Trường hợp này các bạn sẽ được bác sĩ chỉ định dùng thuốc nội tiết hoặc thuốc tránh thai để điều hòa kinh nguyệt.

Tôi khuyến cáo các bạn không được tự ý mua thuốc vì có thể làm cho bệnh càng nặng hơn hoặc thậm chí là vô sinh. Các bạn phải tuyệt đối tuân thủ lộ trình điều trị của bác sĩ để tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc bởi tác dụng phụ của thuốc.

Điều trị bằng phẫu thuật

Trường hợp các bạn bị rối loạn kinh nguyệt do bệnh lí như có u, được phát hiện sau khi siêu âm thì bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn tiến hành phẫu thuật nếu khối u đã đạt đến kích thước lớn. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ khối u hoặc cắt bỏ toàn bộ tử cung, buồng trứng… nếu tình trạng bệnh đã nặng và các bạn không còn nhu cầu sinh con.

Ngoài ra bác sĩ sẽ điều trị bằng phương pháp thuyên tắc động mạch để loại bỏ khối u. Hoặc với đa nang buồng trứng thì bác sĩ sẽ tiểu phẫu kích trứng cho bạn để trứng lớn, phát triển và rụng bình thường, kinh nguyệt sẽ quay trở lại.

Xem thêm: Phương pháp điều trị rối loạn kinh nguyệt hiệu quả.

Điều trị bằng phương pháp dân gian

Có rất nhiều bệnh nhân của tôi cũng mong muốn được điều trị bằng phương pháp dân gian vì đơn giản, an toàn, hiệu quả mà chi phí thấp. Mặc dù các phương pháp chữa bệnh bằng dân gian ít được nhiều công trình nghiên cứu ghi nhận, nhưng thực tế chúng ta không thể phủ nhận hiệu quả của những phương pháp này.

Từ kinh nghiệm của bản thân và từ những chia sẻ của người bệnh trong suốt nhiều năm qua, tôi xin chia sẻ một vài vì thuốc rất tốt trong điều trị rối loạn kinh nguyệt.

Ích mẫu

Nguyên liệu đâu tiên tôi muốn giới thiệu với các bạn là cây ích mẫu. Đây là vị thuốc rất hữu ích trong điều trị rối loạn kinh nguyệt bằng đông y. Ích mẫu có tính mát, vị cay đắng. Có công dụng chữa ứ huyết, giúp hoạt huyết, sinh huyết…

Ích mẫu có tác dụng rất hiệu quả trong điều hòa kinh nguyệt, đau bụng kinh, chữa kinh nguyệt ra nhiều, thống kinh, phù nề, chữa ứ máu sau khi sinh ở sản phụ, dưỡng thai, dễ sinh… Chính vì thế mà người ta thường gọi ích mẫu là loài cây của quý bà.

Ngải cứu

Vị thuốc thứ hai mà tôi thường giới thiệu với bệnh nhân của mình là ngải cứu. Ngải cứu là cây thuộc họ nhà cúc, được trồng và mọc hoang nhiều. Cây có vị đắng, mùi hơi hắc. Ngải cứu có công dụng điều hòa khí huyết, điều hòa kinh nguyệt, cầm máu, chữa trị đau bụng kinh, băng huyết, rong kinh, cháu máu cam, động thai, viêm ruột, thổ huyết…

Gừng tươi

Gừng tươi không chỉ là một loại gia vị được dùng nhiều trong món ăn của người Việt. Rất dễ mua nên tôi cũng thường giới thiệu cho bệnh nhân của mình. Gừng có tính ấm, vị cay ấm, chữa đau bụng, chữa lạnh, tiêu đờm, chống nôn… Gừng tươi có rất nhiều công dụng trong đó phải kể đến là chữa rối loạn kinh nguyệt. Vì vậy gừng cũng là một nguyên liệu được nhiều bệnh nhân của tôi sử dụng để cải thiện tình trạng bệnh.

Mùi tây

Vị thuốc cuối cùng tôi muốn giới thiệu trong bài chia sẻ này là mùi tây. Mùi tây được ưa chuộng trong món ăn hằng ngày của người Việt nhờ mùi thơm đặc trưng của nó. Nhưng có ít người biết công dụng của loài cây này. Mùi tây có công dụng chống thiếu máu, hoạt huyết, chống khô mắt, kích thích tiêu hóa, giải độc, lọc máu, lời tiểu, giãn mạch, chống ung thư, trị giun và đặc biệt là điều hòa kinh nguyệt.

Một số bài thuốc dân gian điều trị rối loạn kinh nguyệt

Trên đây là những chia sẻ của tôi về các vị thuốc hữu ích được dùng trong điều trị rối loạn kinh nguyệt. Để biết cách sử dụng các vị thuốc này cùng một số bài thuốc hiệu quả khác, các bạn nên tham khảo bài chia sẻ Điều trị rối loạn kinh nguyệt bằng phương pháp dân gian.