Phân loại và phương pháp điều trị u xơ tử cung

Chào bác sĩ!

Em là Quỳnh Hương, năm nay 34 tuổi. Đã lập gia đình và có hai cháu, một cháu 8 tuổi và cháu nhỏ 3 tuổi.

Cách đây mấy tháng, em có thấy một số triệu chứng như kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài. Bình thường chu kì kinh của em là 25 ngày nhưng giờ có tháng 20 ngày, có tháng 35 ngày chưa thấy. Trước kia kinh nguyệt chỉ ra trong khoảng 3-5 ngày nhưng giờ kéo dài đến 7-10 ngày. Kinh nguyệt trong gia đình em từ mẹ tới các chị đều giống nhau là 25 ngày.

Máu kinh ra nhiều nên em rất mệt mỏi, hay bị chóng mặt nhất là khi đứng lên ngồi xuống, buồn nôn, dấu hiệu tụt huyết áp.

Sự bất thường này diễn ra trong mấy tháng liền nên em phải đến bệnh viện khám. Chưa hết, ngoài rối loạn kinh nguyệt, em thấy bụng thường đau âm ỉ bên dưới và to bất thường nữa. Ban đầu em nghĩ do mình ngồi nhiều nên bụng to nhưng không phải, rõ ràng trước nay vẫn ngồi nhưng sao giờ bụng mới to.

Sau khi trình bày với bác sĩ về các dấu hiệu bất thường, bác sĩ tiến hành siêu âm cho em thì phát hiện có u xơ tử cung. Kích thước 9cm, loại u xơ dưới niêm mạc. Bác sĩ cho em thuốc uống và chỉ định phẫu thuật.

Em vẫn rất hoang mang không biết có nên phẫu thuật không, vì nghe phẫu thuật đã sợ rồi. Vậy bác sĩ có thể giải thích giúp em, u xơ cổ tử cung kẽ là gì và có những loại u xơ cổ tử cung nào? Và có những cách điều trị u xơ cổ tử cung nào khác thay vì phẫu thuật không ạ.

Em cảm ơn bác sĩ.

Quỳnh Hương, Hà Nam.

Chào Quỳnh Hương!

Cảm ơn bạn đã chia sẻ và gửi câu hỏi đến cho tôi. Tôi biết có rất nhiều bệnh nhân khác cũng có cùng thắc mắc với bạn. Vì thế, tôi đã chọn câu hỏi của bạn đăng lên blog để những độc giả khác có thể theo dõi.

Trước tiên chúng ta cần hiểu u xơ cổ tử cung là gì, nói một cách dễ hiểu đó là những khối u xuất hiện ở cổ tử cung. Những khối u này thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Mặc dù chưa có tài liệu nào công bố nhưng các nhà khoa học đã chỉ ra việc xuất hiện u xơ cổ tử cung có liên quan mật thiết đến cường estrogen. Tức là khi lượng hormone estrogen càng cao thì nguy cơ bạn bị u xơ cổ tử cung càng lớn và khối u phát triển càng nhanh. Ngoài ra những phụ nữ độc thân, không sinh con hoặc sinh con muộn cũng có nguy cơ cao bị u xơ cổ tử cung.

Với phụ nữ ở tuổi mãn kinh thì ít gặp hơn và đồng thời nếu có u xơ cổ tử cung thì khối u cũng nhỏ hoặc teo đi (không biến mất). U xơ cổ tử cung nhìn chung là một loại lành tính, chỉ có khoảng 0,2% trở thành u ác tính. Trả lời câu hỏi của bạn Quỳnh Hương, tôi sẽ chia sẻ về các loại u thường gặp.

Phân loại u xơ cổ tử cung

U xơ cổ tử cung được phân chia dựa theo vị trí của nó, cụ thể:

Phân theo vị trí bao gồm: u xơ thân tử cung, u xơ cổ tử cung, u xơ eo tử cung. Nếu phân theo vị trí so với thành tử cung bao gồm: U xơ kẽ tức là u xơ phát triển trong thành tử cung, u xơ dưới niêm mạc, u xơ ở eo cổ tử cung và tử cung, u xơ trong lòng cổ tử cung và u xơ dưới phúc mạc. Trường hợp của bạn Quỳnh Hương là u xơ dưới niêm mạc, loại u phát triển trong buồng tử cung, phát triển thành những khối dài, có cuống, kéo từ cổ tử cung đến âm đạo.

Tôi sẽ giải thích rõ hơn từng loại u xơ tử cung được phân theo vị trí so với thành tử cung để bạn Hương và độc giả dễ hiểu.

U xơ tử cung kẽ. Đây là loại u xuất hiện ngay trong lớp cơ của thành tử cung. Loại u này khi phát triển sẽ khiến các bạn cảm thấy đau vùng bùng dưới do chúng chèn ép lên các cơ quan vùng chậu.

U xơ dưới niêm mạc tử cung. Có thể phân biệt được 3 loại u xơ dưới niêm mạc, bao gồm:

• U xơ dưới niêm mạc có cuống – loại 0. Cuống của u bám vào thành tử cung và phát triển chiếm toàn bộ buồng tử cung.
• U xơ niêm mạc có kích thước lớn trong buồng tử cung – loại 1. Loại này thường là u xơ liên khe nằm ở trong thành cơ của tử cung.
• U xơ dưới niêm mạc có kích thước lớn trong cơ tử cung – loại 2. Loại u xơ này phần lớn phát triển trong cơ và chỉ có một phần nhỏ phát triển trong buồng tử cung.

U xơ eo cổ tử cung và tử cung. Loại u này phát triển trong tiểu khung nên dễ gây áp lực lên các bộ phận xung quanh khiến các bạn dễ bị đau. Nếu các bạn đang mang thai thì nên chú ý loại u này vì nó có thể gây nguy hiểm như khó sinh hoặc sảy thai.

U xơ trong lòng cổ tử cung. Loại u phát triển trong lòng cổ tử cung và có xu hướng phát triển về phía âm đạo.

U xơ dưới phúc mạc. U này thường có cuống ở lớp cơ tử cung và chúng phát triển dần về phía phúc mạc.

Phân loại u xơ tử cung theo vị trí

Trường hợp của bạn Mai là u xơ dưới niêm mạc tử cung nhưng lại không nói rõ là loại nào, nhưng căn cứ và kích thước và tình trạng sinh con của bạn. Tôi có thể chia sẻ cho Quỳnh Hương và độc giả của blog những phương pháp để điều trị u xơ tử cung cùng những ưu nhược điểm của từng phương pháp.

Phương pháp điều trị u xơ cổ tử cung

Phương pháp điều trị nội khoa

Phương pháp này được bác sĩ áp dụng với những trường hợp khối u còn nhỏ (dưới 5cm). Lúc này khối u trong cơ thể bạn chưa gây ra những triệu chứng biến chứng thì thuốc sẽ có tác dụng tốt.

Bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn dùng các loại thuốc như progesterol, danazol hoặc chất đồng vận GnRH… thuốc này sẽ có tác dụng làm khối u ngừng phát triển và thu nhỏ lại. Thuốc có tác dụng tối đa sau 3-6 tháng dùng thuốc, khối u có thể nhỏ hơn 50% so với thể tích ban đầu.

Tuy nhiên nếu dừng thuốc thì khối u sẽ lại phát triển trở lại. Vậy nên phương pháp này chỉ áp dụng với người ở tuổi mãn kinh, khi nồng độ estrogen giảm xuống thì khối u sẽ tự nhỏ lại. Hoặc áp dụng với người đang chờ mổ hoặc không cho phép mổ.

Ưu điểm của phương pháp điều trị u xơ tử cung bằng nội khoa là không cần phải mổ, khối u không những không phát triển thêm mà còn nhỏ đi.

Nhược điểm là khi dừng thuốc thì khối u sẽ lại phát triển, không điều trị được tận gốc. Dùng thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như loãng xương, bốc hỏa, khô âm đạo do thiếu estrogen.

Vì vậy nếu các bạn phát hiện sớm u xơ tử cung thì tôi khuyến cáo các bạn không được tự ý mua thuốc uống mà phải có sự chỉ định của bác sĩ.

Phương pháp điều trị phẫu thuật

Phương pháp này áp dụng với trường hợp khối u đã lớn (trên 8cm). Lúc này khối u đã lớn và gây ra một số biến chứng như chèn ép lên các cơ quan, gây đau đớn và rối loạn chức năng các cơ quan. Khối u hoại tử, gây nhiễm trùng hoặc khối u xơ nghi ngờ ung thư hóa… Những trường hợp này, các bạn sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật sớm để đảm bảo an toàn.

Phẫu thuật có hai dạng là bóc tách khối u hoặc cắt bỏ cổ tử cung. Trường hợp của Hương bạn có khối u lớn nên tôi khuyên bạn nên phẫu thuật. Và nếu bạn không còn nhu cầu sinh con nữa thì tôi khuyên bạn nên cắt bỏ tử cung để điều trị bệnh tận gốc.

Ưu điểm của phương pháp là khỏi u xơ hoàn toàn ngay cả những khối u lớn và nguy hiểm.

Nhược điểm: Gây đau đớn, phải tiêm thuốc tê và thuốc mê trong quá trình phẫu thuật. Nếu cắt bỏ tử cung bạn sẽ không thể mang thai.

Phương pháp thuyên tắc động mạch

Nếu các bạn vẫn còn nhu cầu sinh em bé trong khi khối u đã lớn thì tôi khuyên các bạn hãy lựa chọn phương pháp này.

Bác sĩ sẽ tiêm chất gây tắc mạch ở các động mạch đưa máu đến nuôi khối u thông qua mạch đùi sau đó đưa lên mạch tử cung. Khi mạch máu đã bị tắc, khối u bị mất nguồn cung cấp máu, nó sẽ teo nhỏ dần và trở thành sẹo nhỏ trên thành tử cung.

Phương pháp này áp dụng cho khối u có kích thước từ 6-10cm, tỉ lệ thành công cao. Các bệnh nhân tôi điều trị đều hết triệu chứng bệnh trong 1-2 tháng đầu, 3-6 tháng sau hoặc lâu nhất là 1 năm thì khối u xơ teo mất. Ít trường hợp bị tái phát.

Phương pháp thuyên tắc động mạch điều trị u xơ tử cung

Ưu điểm của phương pháp này là không cần phải mổ, không sử dụng phương pháp xâm lấn, giữ lại được tử cung cho chị em còn nhu cầu sinh con.

Phương pháp này vẫn có nhược điểm là để lại mô lành tử cung nên bệnh vẫn có thể tái lại.

Với trường hợp của Quỳnh Hương, bạn có thể lựa chọn phương pháp thuyên tắc động mạch hoặc tiến hành phẫu thuật để điều trị u xơ tử cung. Tôi nghĩ bạn nên cân nhắc việc sinh con và nghe theo lời khuyên của bác sĩ đang trực tiếp điều trị. Chúc bạn mạnh khỏe!

Xem thêm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị u xơ tử cung