Phân biệt các loại u nang buồng trứng thường gặp

U nang buồng trứng là gì?

“Chào bác sĩ, em nghe mọi người nói khá nhiều về bệnh u nang buồng trứng thường gặp ở phụ nữ. Nhưng em vẫn chưa hiểu rõ đây là bệnh gì và có nguy hiểm không? Thậm chí em còn nghe nói hầu hết phụ nữ đều bị bệnh này, vậy là em cũng có nguy cơ mắc bệnh đúng không ạ? Mong bác sĩ giải đáp giúp.

Ngọc Mai, Hà Nội”

Chào Ngọc Mai,

U nang buồng trứng là một bệnh khá phổ biến ở phụ nữ và nó có thể xảy ra ở bất kì lứa tuổi nào từ lúc dậy thì cho đến lúc mãn kinh. Bệnh là sự phát triển của một khối u bất thường nơi buồng trứng. U nang buồng trứng là một túi chứa nhiều túi dịch, hình thành bên trong buồng trứng của chị em.

Ban đầu rất khó phát hiện ra bệnh vì không có biểu hiện gì đặc trưng. Chỉ khi người bệnh tình cờ đi siêu âm thì mới phát hiện ra. Hoặc khi khối u đã phát triển và tăng kích thước, khối lượng chèn ép lên buồng trứng và các cơ quan khiến người bệnh thấy đau thì mới phát hiện mình bị u nang buồng trứng.

U nang buồng trứng là bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ với tỉ lệ 3,6%. U nang phát triển chậm và âm thầm, trừ trường hợp chuyển thành ác tính thì chuyển biến rất nhanh. U nang buồng trứng được hình thành và phát triển tử các mô của buồng trứng hay từ cơ quan khác trong cơ thể như niêm mạc hoặc tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau.

Đúng là hầu hết chị em đều bị u nang buồng trứng, nhưng phần lớn đều là u nang buồng trứng cơ năng, sẽ tự hết sau vài chu kì kinh nguyệt mà không cần điều trị. Số còn lại là u nang thực thể, có nhiều dạng và có thể gây nhiều biến chứng như vỡ, u nang xoắn hoặc tiến triển thành ung thư buồng trứng…

Hình minh họa của u nang buồng trứng

Ngọc Mai không cần quá lo lắng về u nang buồng trứng. Nhưng tốt hơn hết các bạn nên đi khám sức khỏe định kì, khi siêu âm sẽ phát hiện được những dấu hiệu bất thường của buồng trứng và ổ bụng. Hoặc ngay khi có dấu hiệu bất thường như hay đau bụng, đau vùng chậu, đau một hoặc cả hai bên buồng trứng, kèm theo dấu hiệu mệt mỏi, buồn nôn, bụng to bất thường và sờ có thể thấy cục u thì bạn cần đi khám ngay.

Chúc Ngọc Mai sức khỏe và thành công!

Xem thêm: Những điều cần biết về u nang buồng trứng.

Các loại u nang buồng trứng

“Hôm trước một chị đồng nghiệp của em có nói về việc đi siêu âm và phát hiện u nang buồng trứng dạng nước. Em thì chưa có gia đình nên cũng không hiểu biết nhiều lắm. Nghe chị nói có rất nhiều loại u nang nhưng cả hai chị em lại không phân biệt được. Vậy bác sĩ có thể giải đáp giúp chúng em hiểu có những loại u nang buồng trứng nào? Loại nào nguy hiểm, loại nào không?

Cảm ơn bác sĩ!

Phương Thùy, Hải Phòng”

Chào Phương Thùy,

U nang buồng trứng cơ năng thường gặp ở phần lớn phụ nữ, nhưng những u nang này sẽ tự biến mất sau 2-3 tháng. Thậm chí người bệnh còn không phát hiện ra mình bị u nang buồng trứng cơ năng nếu không đi siêu âm, nhưng loại này không đáng lo ngại. Còn trường hợp của đồng nghiệp của Thùy, được chẩn đoán là u nang buồng trứng dạng nước, đây là một loại u nang nằm trong loại u nang buồng trứng thực thể.

U nang buồng trứng thực thể hình thành bởi những tổn thương giải phẫu từ mô bình thường của buồng trứng, hoặc mô cơ quan khác trở thành những khối u với các dạng khác nhau. U nang buồng trứng cơ năng bao gồm các dạng:

U nang nước

U nang này có dạng một túi chứa nước có cuống dài, lớp vỏ mỏng và mặt ngoài trơn nhẵn, bên trong là dịch nước trong, có thể có màu nâu dó chảy máu trong, có nhiều thùy và có thể di động. Mặt trong của vỏ nang thường mỏng, nhẵn và rất dễ vỡ. Mặt ngoài của nang có xuất hiện những nhú nhỏ, có nguy cơ bị ung thư hóa, nếu số lượng nhú càng nhiều thì khả năng bị ung thư hóa càng cao.

U nang dạng nước phát triển chậm và không có triệu chứng gì nổi bật và chỉ phát hiện ra khi siêu âm. Nhiều chị em không đi khám sức khỏe định kì nên không phát hiện ra bệnh. Nguy hiểm ở chỗ khi bệnh diễn biến xấu, bị vỡ, xoắn cuống nang hoặc hoại tử sẽ ảnh hưởng đến tính mạng.

U nang buồng trứng dạng nước thường gặp ở phụ nữ lớn tuổi nhiều hơn. Để điều trị bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ u nang. Nếu xảy ra với phụ nữ lớn tuổi không còn nhu cầu sinh con thì có thể được chỉ định cắt bỏ cả hai bên buồng trứng để điều trị triệt để.

Hình ảnh của u nang nước

Thùy Phương cũng chưa nói rõ trường hợp bạn gặp có tiến triển bệnh đến đâu, kích thước nang như thế nào để tôi có thể đưa lời khuyên chính xác. Tốt hơn hết bạn nên đến cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được bác sĩ tư vấn chính xác hơn.

U nang bì

U nang bì hay còn gọi là u quái có nguồn gốc tế bào mầm. Các tế bào mầm sẽ phát triển và biệt hóa tốt tạo thành u quái với cấu trúc gồm các mô tuyến bã, da, tóc, xương… Nếu các tế bào không biệt hóa tốt sẽ trở thành u quái không trưởng thành. Hầu hết u quái là u trưởng thành nên lành tính.

Hình ảnh u nang bì

U nang buồng trứng bì có thể gặp ở bất cứ độ tuổi nào. U nang bì có vỏ dày, trơn láng có thể có lẫn những sợi cơ, lớp vỏ bên trong có cấu trúc như da. U bì thường chỉ có ở một bên buồng trứng, chỉ chưa đến 20% có ở cả hai bên. Kích thước u không to nhưng khối lượng lớn nên rất dễ gây xoắn. Trong nang có chứa các tổ chức của da đã biệt hóa cao như lông, tóc, răng, móng, xương, sụn và chất trắng bã đậu như não.

U nang bì dễ gây xoắn nang, gây đau, xuất huyết, vỡ và nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến tính mạng. Ngoài ra u nang bì có thể gây vô sinh, sẩy thai hoặc sinh non. Và u có khả năng chuyển thành ung thư nếu không được điều trị sớm.

U nang nhầy

U nang nhầy buồng trứng là một dạng u có vỏ dày hơn các loại u nang khác, có màu trắng ngà hoặc trắng. Cấu trúc của u gần giống như da, lộ rõ mạch máu trên vỏ. Nang nhày có kích thước biến đổi. Thành u nang nhầy có hai lớp với lớp ngoài là tổ chức xơ, lớp trong là thượng bị trụ đơn.

Chất nhầy trong nang có màu vàng, khi nang bị vỡ có thể dính vào nội tạng xung quanh, xâm nhập vào ổ bụng gây viêm nhiễm. Mức độ ung thư hóa của nang nhầy là rất thấp nhưng lại có nguy cơ tái phát cao.

Tương tự như các loại u nang thực thể khác, u nang nhầy cũng có nguy cơ bị vỡ, xoắn, gây viêm nhiễm, hoại tử, có thể tử vong. Khối u có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và trong một số trường hợp chúng còn dính vào nội tạng xung quanh gây các bệnh về tiêu hóa…

Trên đây tôi đã giải thích về các loại u nang buồng trứng thường gặp ở phụ nữ. Về cách hình thành và diễn tiến cũng như nguy cơ và cách điều trị tôi sẽ nói cụ thể hơn ở các bài sau. Với câu hỏi của Phương Thùy thì tôi có thể nói tất cả các loại u nang buồng trứng thực thể đều tiềm ẩn nguy cơ ung thư buồng trứng và tử vong. Vì thế phải khám bệnh định kì để phát hiện ra bệnh sớm nhất có thể.

Hình ảnh u nang nhầy

Tôi cũng nhận được rất nhiều câu hỏi của người bị u nang buồng trứng và người thân của họ. Tôi xin chọn ra một số câu hỏi thường gặp của người bị u nang buồng trứng và trả lời ngắn gọn như sau.

U nang buồng trứng có bị vô sinh không?

U nang buồng trứng không gây vô sinh. Nhưng những tác động của u nang buồng trứng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như chèn ép vòi trứng, ống dẫn chứng hoặc gây ung thư buồng trứng dẫn đến cắt bỏ. Vì vậy nếu bạn bị u nang buồng trứng và đang mong muốn có con, hãy nhanh chóng điều trị u nang bằng phương pháp phẫu thuật sau đó hãy mang thai.

U nang buồng trứng có cần thiết phải mổ không?

Nếu là u nang cơ năng thì không cần bận tâm. Nhưng nếu là u nang thực thể thì cần theo dõi tốc độ phát triển của u. Nếu u phát triển nhanh thì khả năng là u ác tính cần phẫu thuật cắt bỏ ngay. Nếu u nhỏ, chậm phát triển có thể dùng thuốc để u ngưng phát triển và teo lại. Khi nang đã đạt đến kích thước trên 60mm thì cần phải tiến hành phẫu thuật.

Nếu các bạn đang nghi ngờ mình mắc u nang buồng trứng thì cần đến cơ sở y tế để khám chữa. Các bạn cũng cần duy trì thói quen khám sức khỏe định kì để phát hiện bệnh sớm nhất và đạt hiệu quả cao trong điều trị.

Xem thêm: Điều trị u nang buồng trứng bằng phương pháp tự nhiên.